Altın Kurallar
1. Tanımadığınız kişiye para göndermeyin
- Yüz yüze görüşmeden
- Video call yapmadan
- Şirketi araştırmadan
- ASLA göndermeyin
2. Her şeyi iki kez doğrulayın
- SWIFT kodu
- IBAN
- İsim
- Adres
- Telefon teyidi şart
3. Acele etmeyin
- Dolandırıcılar acele ettirir
- "Son gün", "acil" diyorsa → Şüphe
- Zaman ayırın, düşünün
4. Küçük test gönderin
- İlk transferde 100 USD
- Doğrulama sonrası büyük tutar
- 100 USD kaybetmek > 10,000 USD kaybetmek
5. Yazılı her şey
- Sözleşme
- E-posta kayıtları
- Dekontlar
- Ekran görüntüleri
6. E-posta güvenliği
- İki faktörlü kimlik doğrulama
- Güçlü şifre
- Linklere tıklama
- Ek açma
7. Çok iyi fırsatlara inanmayın
- Gerçek olamayacak kadar iyiyse → Değildir
- Araştırın
- Uzman görüşü alın
8. Resmi kanallar
- Sadece resmi web sitesi
- Bilinen telefon numaraları
- Doğrulanmış e-postalar
9. Şüphelenin
- Kötü İngilizce
- İmla hataları
- Acelecilik
- Telefon görüşmesinden kaçınma
- Kişisel e-postalar
10. Dolandırıldıysanız HEMEN harekete geçin
- İlk 1 saat kritik
- Bankanızı arayın
- Polise gidin
- Zaman kaybetmeyin
Son Söz
SWIFT güvenli bir sistemdir ama dolandırıcılar insanları hedef alır. Bir transfer yapmadan önce 5 dakika düşünmek, 5 ay mahkeme sürecinden iyidir.
Şüphe ettiğinizde:
- ❌ Göndermeyin
- ✅ Araştırın
- ✅ Uzman danışın
- ✅ Bir gece düşünün
**Para gitti mi geri gelmiyor. Önlem almak, pişman# SWIFT Güvenlik ve Dolandırıcılık Önleme Rehberi
SWIFT Güvenli mi?
SWIFT Sisteminin Güvenliği
Teknik güvenlik:
- Askeri düzeyde şifreleme
- Çok katmanlı güvenlik
- 7/24 izleme
- Saldırı tespit sistemleri
- ISO sertifikaları
Operasyonel güvenlik:
- Bankalar arası doğrulama
- Çift imza sistemi
- Limit kontrolleri
- Otomatik uyarılar
- Denetim kayıtları
SWIFT sistemi kendisi çok güvenlidir. Ancak risk kullanıcı hatalarından ve dolandırıcılıktan kaynaklanır.
Risk Noktaları
1. Kullanıcı hataları:
- Yanlış SWIFT kodu
- Yanlış IBAN
- Eksik bilgiler
- Dikkat eksikliği
2. Dolandırıcılık:
- Sahte kimlik
- Phishing
- Sosyal mühendislik
- E-posta hack'leme
3. İç tehditler:
- Banka personeli
- Sistem erişimi olanlar
- Nadir ama olabilir
SWIFT Dolandırıcılık Türleri
1. Sahte Alıcı Dolandırıcılığı
Senaryo:
1. Dolandırıcı size mal satacakmış gibi yapar
2. Profesyonel web sitesi, sahte belgeler
3. Ödeme için SWIFT bilgilerini verir
4. Para gönderirsiniz
5. Mal gelmez, dolandırıcı kaybolur
Örnek:
- Online'da lüks araba satılıyor
- Fiyat çok cazip
- "Yurt dışındayım, SWIFT ile gönderin" diyor
- Para gider, araba gelmez
Nasıl korunursunuz:
- Tanımadığınız kişilere peşin para göndermeyin
- Escrow (emanet) hizmeti kullanın
- Aracı kurum tercih edin
- Çok iyi fiyatlara şüpheyle yaklaşın
- Şirketin gerçekliğini doğrulayın (ticaret sicil)
2. Sahte Firma Dolandırıcılığı
Senaryo:
1. Gerçek bir firmanın adını kullanırlar
2. Benzer domain'li sahte web sitesi kurarlar
3. Farklı SWIFT/IBAN bilgisi verirler
4. Siz yanlış hesaba para gönderirsiniz
5. Gerçek firma "para gelmeidi" der
Örnek:
- Gerçek firma: company.com
- Sahte site: cornpany.com (m yerine rn)
- Veya: company-international.com
- E-posta: sales[at]company-int.com
Nasıl korunursunuz:
- Domain adını dikkatlice kontrol edin
- SWIFT bilgilerini telefonla teyit edin (e-posta değil!)
- Resmi web sitesinden ulaşın
- E-posta adreslerini doğrulayın
- SSL sertifikasını kontrol edin
3. E-posta Hack'leme (BEC - Business Email Compromise)
Senaryo:
1. E-posta hesabınız veya tedarikçinizin hesabı hacklenir
2. Dolandırıcı gerçek e-posta zincirini görür
3. Son anda "hesap değişti" mesajı gönderir
4. Yeni SWIFT bilgileri verir
5. Siz fark etmeden yanlış hesaba gönderirsiniz
Gerçek örnek:
Tedarikçi: "Fatura 12345 için 50,000 USD gönder"
[Bir hafta önce doğru SWIFT vermiş]
Sahte mesaj (hack'lenen hesaptan):
"Acil: Banka hesabımız değişti
Yeni SWIFT: XXXX, IBAN: YYYY
Lütfen bu hesaba gönderin"
Nasıl korunursunuz:
- Son dakika hesap değişikliklerine şüpheyle bakın
- MUTLAKA telefonla teyit edin
- Bilinen telefon numarasını kullanın (e-postadaki değil!)
- İki faktörlü kimlik doğrulama kullanın
- E-posta güvenliğinizi sağlam tutun
4. Avans Dolandırıcılığı (Advance Fee Fraud)
Senaryo:
1. Size büyük bir fırsat sunulur
- İş teklifi
- Kredi/yatırım
- Miras
- Piyango
2. Ama önce "ücret" ödemeniz istenir
- Başvuru ücreti
- Vergi
- Avukat ücreti
3. SWIFT ile gönderin derler
4. Para gider, fırsat gerçekleşmez
Klasik örnekler:
- "Nijerya prensi mirasınız var"
- "Avrupa'da iş, sadece vize ücreti 2000 EUR"
- "Milyonluk kredi, sadece 5000 USD değerlendirme ücreti"
Nasıl korunursunuz:
- Çok iyi fırsatlara inanmayın
- Hiçbir kurum önce para istemez
- Gerçek şirketler avans ödemesi almaz
- Araştırma yapın (Google'da firma adı + "scam")
- Resmi kanallardan teyit edin
5. Romantik Dolandırıcılık
Senaryo:
1. Online tanışma (dating app, sosyal medya)
2. Hızlı aşk, güven
3. "Acil para lazım" durumu
- Hastalık
- Uçak bileti
- Vize sorunu
4. SWIFT ile gönder, sonra buluşuruz
5. Para gider, kişi kaybolur
Nasıl korunursunuz:
- Tanımadığınız kişilere para göndermeyin
- Video görüşme yapın
- Sosyal medya profillerini araştırın
- Aciliyet yaratan durumlardan şüphelenin
- Aile/arkadaşlara danışın
6. Yatırım Dolandırıcılığı
Senaryo:
1. "Garantili yüksek getiri" vaat edilir
2. Profesyonel sunum, sahte belgeler
3. İlk yatırımcılara gerçekten ödeme yapılır
4. Siz büyük yatırım yaparsınız
5. Sistem çöker, para kaybolur
Ponzi şeması:
- Yeni yatırımcılardan alınan para, eskilere ödenir
- Sürdürülemez
- Er veya geç çöker
Nasıl korunursunuz:
- "Garantili getiri" yoktur
- SPK lisansını kontrol edin
- Çok yüksek getiriler şüpheli
- Acele ettirmeye çalışıyorlarsa dikkat
- Bağımsız araştırma yapın
Kendinizi Nasıl Korursunuz?
Temel Güvenlik Kuralları
1. Doğrulama, doğrulama, doğrulama:
- Her bilgiyi iki kaynaktan teyit edin
- SWIFT kodunu telefonla doğrulayın
- Resmi web sitesinden kontrol edin
- Şirketi ticaret sicilinden sorgulayın
2. Acele etmeyin:
- Dolandırıcılar her zaman acele ettirir
- "Hemen gönderin yoksa fırsat kaçar"
- Zaman ayırın, araştırın
- Gece kararı vermeyin
3. Çok iyi teklifler:
- Gerçek olamayacak kadar iyiyse, muhtemelen değildir
- Piyasa fiyatının çok altında mal
- %50+ aylık getiri
- "Sadece size özel fırsat"
4. Küçük test transferi:
- İlk işlemde küçük tutar gönderin (100 USD)
- Alıcı aldığını teyit etsin
- Sonra büyük tutarı gönderin
- 100 USD kaybetmek 10,000 USD'den iyidir
5. Yazılı kayıt:
- Her şeyi yazılı alın
- E-posta kayıtlarını saklayın
- Sözleşme imzalayın
- Dekontları muhafaza edin
6. Resmi kanallar:
- Sadece resmi web sitesinden iletişim
- Rastgele e-postalara cevap vermeyin
- Bilinmeyen linklere tıklamayın
- Telefon numaralarını Google'da arayın
Şüpheli Durumlar
🚩 Kırmızı bayraklar (alarm işaretleri):
- ❌ Çok acele ettiriyorlar
- ❌ E-posta ile SWIFT bilgisi değişikliği
- ❌ Kişisel e-posta kullanıyorlar (@gmail, @hotmail)
- ❌ Telefon görüşmesinden kaçınıyorlar
- ❌ Belgeler profesyonel değil
- ❌ İmla hataları, kötü İngilizce
- ❌ Önce para, sonra hizmet/mal
- ❌ Garanti istediğinizde kızıyorlar
- ❌ Google'da şirket çıkmıyor
- ❌ Web sitesi yeni açılmış
Bu işaretlerden 3+ görürseniz → YÜKSEk RİSK
E-posta Güvenliği
Phishing Saldırıları
Phishing nedir: Sahte e-postalar ile bilgi çalmaya çalışma
Örnek phishing e-postası:
Konu: ACİL! Hesabınız askıya alındı
Sayın müşteri,
Güvenlik nedeniyle hesabınız geçici olarak
askıya alınmıştır. Aşağıdaki linke tıklayarak
bilgilerinizi güncelleyin.
[Sahte link: akbaank.com]
Akbank Müşteri Hizmetleri
Gerçek vs Sahte:
- Gerçek bankalar asla link göndermez
- Gerçek adres: akbank.com
- Sahte adres: akbaank.com (ekstra a)
- Veya: akbank-guvenlik.com
E-posta Güvenliği İpuçları
1. İki faktörlü kimlik doğrulama (2FA):
- Gmail, Outlook vb. için aktif edin
- SMS veya uygulama bazlı
- Hack'lenme riskini %99 azaltır
2. Güçlü şifre:
- Minimum 12 karakter
- Harf + rakam + sembol
- Her hesap için farklı
- Şifre yöneticisi kullanın
3. E-posta adresini kontrol edin:
✅ info@company.com
❌ info@company.net
❌ company.info@gmail.com
❌ info@cornpany.com (m yerine rn)
4. Ekleri açmayın:
- Bilinmeyen gönderenlerden
- Beklemediğiniz dosyalar
- .exe, .zip uzantıları
- PDF bile tehlikeli olabilir
5. Linklere tıklamayın:
- Mouse'u linkın üzerine götürün (tıklamayın)
- Gerçek URL'yi görün
- Manuel olarak adres yazın
- Kısaltılmış linklerden kaçının (bit.ly vb)
Dolandırıldıysanız Ne Yapmalısınız?
İlk 24 Saat - KRİTİK
1. Hemen bankanızı arayın (ilk 1 saat):
- Çağrı merkezini arayın
- "SWIFT işlemimi durdurun" deyin
- Referans numarasını verin
- İşlem henüz gitmemişse %70 şans var
2. Recall (geri çağırma) talebi (ilk 24 saat):
- Şubeye gidin veya arayın
- Resmi recall talebi açın
- Tüm belgeleri sunun
- İşlem gitmişse %5-10 şans var
3. Polise başvurun:
- Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü
- Veya en yakın emniyet müdürlüğü
- Tüm belgeleri götürün:
- E-posta yazışmaları
- SWIFT dekontu
- Sözleşme/anlaşma (varsa)
- Ekran görüntüleri
4. Savcılığa şikayet:
- Dolandırıcılık suçu
- Cumhuriyet savcılığına
- Avukat tutmanız önerilir
İlk Hafta
5. Alıcı bankaya ulaşın:
- Yabancı bankayı arayın/yazın
- Durumu açıklayın
- İşbirliği isteyin
- Genelde yardımcı olmazlar ama deneyin
6. Belgeleri toplayın:
- Tüm e-posta yazışmaları
- Telefon kayıtları (varsa)
- Sözleşmeler
- Dekontlar
- Ekran görüntüleri
- Chat kayıtları
7. Yasal danışman:
- Avukat tutun
- Uluslararası hukuk bilen
- Finansal dolandırıcılık deneyimli
Uzun Vadeli
8. Uluslararası şikayet:
- Interpol
- IC3 (ABD - Internet Crime Complaint Center)
- Action Fraud (İngiltere)
- Hedef ülkenin polisi
9. Sivil dava:
- Para geri almak için
- Uzun ve masraflı
- Avukat gerekli
- Başarı şansı düşük
10. Kabul edin:
- Maalesef çoğu durumda para geri gelmez
- Öğrenin ve bir daha olmaz
- Tecrübe pahalıya mal oldu
SWIFT ile İlgili Yasal Konular
Türkiye'de SWIFT Düzenlemeleri
50,000 USD üzeri transferler:
- Özel belgeler gerekir
- Transfer nedeni kanıtlanmalı
- MASAK bildirimi yapılır
- Vergi incelemesi olabilir
Döviz alım belgesi:
- Büyük tutarlarda istenebilir
- Nereden geldiğini kanıtlamalı
- Vergisi ödenmiş olmalı
Kara para ile mücadele (AML):
- Bankalar şüpheli işlemi durdurabilir
- Kaynak sorgulanır
- Compliance onayı gerekir
Vergi Konuları
Yurt dışından gelir:
- Vergi beyanı gerekir
- Gelir vergisi ödenir
- İstisnalar var (miras, hediye vb.)
Ticari işlemler:
- Fatura kesmelisiniz
- KDV hesaplanır
- Kayıt tutulmalı
Mali müşavir:
- Büyük transferlerde danışın
- Vergi planlaması yapın
- Yasal sorun çıkmasın
Güvenli SWIFT Kullanımı Kontrol Listesi
Transfer Öncesi
- Alıcıyı tanıyor musunuz? (yüz yüze görüştünüz mü?)
- Şirketin gerçekliğini doğruladınız mı?
- SWIFT kodunu telefonla teyit ettiniz mi?
- IBAN doğru mu?
- İsim bankadaki kayıtla aynı mı?
- Sözleşme imzaladınız mı?
- Fatura/belge aldınız mı?
- Google'da firma adı + "scam" aradınız mı?
- Acele ettiriliyor musunuz? (kırmızı bayrak!)
- Çok iyi bir teklif mi? (şüpheli!)
Transfer Sırasında
- Tüm bilgileri 2 kez kontrol ettiniz mi?
- Referans numarasını not aldınız mı?
- Dekont kaydettiniz mi?
- Alıcıya bilgi verdiniz mi?
Transfer Sonrası
- Takip ediyorsunuz?
- Alıcı onayladı mı?
- Mal/hizmet teslim edildi mi?
- Sorun varsa hemen harekete geçtiniz mi?
Özet: En Önemli Güvenlik Kuralları
Altın Kurallar
1. Tanımadığınız kişiye para göndermeyin
- Yüz yüze görüşmeden
- Video call yapmadan
- Şirketi araştırmadan
- ASLA göndermeyin
2. Her şeyi iki kez doğrulayın
- SWIFT kodu
- IBAN
- İsim
- Adres
- Telefon teyidi şart
3. Acele etmeyin
- Dolandırıcılar acele ettirir
- "Son gün", "acil" diyorsa → Şüphe
- Zaman ayırın, düşünün
4. Küçük test gönderin
- İlk transferde 100 USD
- Doğrulama sonrası büyük tutar
- 100 USD kaybetmek > 10,000 USD kaybetmek
5. Yazılı her şey
- Sözleşme
- E-posta kayıtları
- Dekontlar
- Ekran görüntüleri
6. E-posta güvenliği
- İki faktörlü kimlik doğrulama
- Güçlü şifre
- Linklere tıklama
- Ek açma
7. Çok iyi fırsatlara inanmayın
- Gerçek olamayacak kadar iyiyse → Değildir
- Araştırın
- Uzman görüşü alın
8. Resmi kanallar
- Sadece resmi web sitesi
- Bilinen telefon numaraları
- Doğrulanmış e-postalar
9. Şüphelenin
- Kötü İngilizce
- İmla hataları
- Acelecilik
- Telefon görüşmesinden kaçınma
- Kişisel e-postalar
10. Dolandırıldıysanız HEMEN harekete geçin
- İlk 1 saat kritik
- Bankanızı arayın
- Polise gidin
- Zaman kaybetmeyin
Son Söz
SWIFT güvenli bir sistemdir ama dolandırıcılar insanları hedef alır. Bir transfer yapmadan önce 5 dakika düşünmek, 5 ay mahkeme sürecinden iyidir.
Şüphe ettiğinizde:
- ❌ Göndermeyin
- ✅ Araştırın
- ✅ Uzman danışın
- ✅ Bir gece düşünün
Para gitti mi geri gelmiyor. Önlem almak, pişman olmaktan iyidir.
Ek Kaynaklar ve Yardım Hatları
Türkiye'de Yardım Alabileceğiniz Kurumlar
Emniyet Genel Müdürlüğü - Siber Suçlarla Mücadele Dairesi:
- Web: egm.gov.tr
- Siber suç ihbar: https://www.egm.gov.tr/siber-suclari-bildir
- Tel: 155
MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu):
- Şüpheli işlem bildirimi
- Web: hmb.gov.tr/masak
Bankalar Arası Kart Merkezi:
- Kart dolandırıcılığı
- Tel: 444 0 562
Tüketici Hakem Heyeti:
- Banka ile anlaşmazlık
- Web: tuketicihakemligi.gov.tr
Türkiye Bankalar Birliği:
- Genel şikayetler
- Web: tbb.org.tr
- Tel: (0312) 216 50 50
Uluslararası Kaynaklar
IC3 (Internet Crime Complaint Center - ABD):
- Web: ic3.gov
- Dünya çapında şikayet alır
Action Fraud (İngiltere):
- Web: actionfraud.police.uk
- Tel: 0300 123 2040
Europol:
- Web: europol.europa.eu
- Avrupa çapında koordinasyon
Interpol:
- Web: interpol.int
- Uluslararası polis işbirliği
Dolandırıcılık Kontrol Siteleri
Scam kontrol:
- scamadviser.com - Web sitesi güvenlik kontrolü
- trustpilot.com - Şirket yorumları
- reddit.com/r/scams - Scam paylaşım forumu
- who.is - Domain kayıt bilgileri
E-posta doğrulama:
- hunter.io - E-posta doğrulama
- emailrep.io - E-posta itibar kontrolü
Gerçek Dolandırıcılık Örnekleri (Türkiye)
Örnek 1: Sahte İhracat Şirketi
Olay:
- Türk firması, Almanya'dan "makine siparişi" aldı
- Profesyonel web sitesi, sahte belgeler
- 50,000 EUR peşinat SWIFT ile gönderildi
- Makine gelmedi, şirket sahte çıktı
Sonuç:
- Para bulunamadı
- Alman polisi "bilgi yok" dedi
- Mahkeme 2 yıl sürdü, netice çıkmadı
Ders:
- Büyük siparişlerde akreditif kullanın
- Şirket ticaret sicilini kontrol edin
- Fiziksel ziyaret yapın
- Referans isteyin
Örnek 2: Romantik Dolandırıcılık
Olay:
- Türk kadın, dating app'te "Amerikalı doktor" ile tanıştı
- 3 ay online ilişki
- "Acil ameliyat parası" diye 10,000 USD istedi
- SWIFT ile gönderildi
- Kişi kayboldu
Sonuç:
- Para bulunamadı
- Profil sahte çıktı (çalıntı fotoğraflar)
- ABD polisi "dosya açılamaz" dedi
Ders:
- Online tanışmalarda çok dikkatli
- Video görüşme yapın
- Para isteyene şüphe
- Aile/arkadaşlara danışın
Örnek 3: Yatırım Dolandırıcılığı
Olay:
- "Kripto yatırım platformu" reklamı
- "Aylık %20 garantili getiri"
- İlk aylarda gerçekten ödeme yapıldı
- Büyük tutar yatırıldı (100,000 USD)
- Platform kapandı
Sonuç:
- Ponzi şeması olduğu anlaşıldı
- Yüzlerce mağdur
- Para bulunamadı
- Dava devam ediyor
Ders:
- Garantili getiri yoktur
- SPK lisansı kontrol edin
- Çok yüksek getiri = çok yüksek risk
- Araştırın, sorgulayın
Özel Durumlar ve SSS
Soru: Tanımadığım birinden SWIFT ile para geldi, ne yapmalıyım?
Cevap:
- Dokunmayın: Parayı harcamayın
- Bankanızı arayın: Durumu bildirin
- Polis: Şüpheli para bildirimi
- Bekleme: Soruşturma sonucunu bekleyin
Neden önemli:
- Kara para aklama olabilir
- Siz araç kullanılıyor olabilirsiniz
- Harcarsanız suç işlemiş olursunuz
Soru: SWIFT yapacağım ama alıcı kimlik göstermiyor, normal mi?
Cevap: Hayır, normal değil. GÖNDERMEYİN.
Neden:
- Dolandırıcılar kimlik göstermekten kaçınır
- Meşru alıcılar kimlik göstermekten çekinmez
- Video call, pasaport fotokopisi isteyebilirsiniz
Soru: "Ödemeyi aldık ama gümrükten çıkarmak için 5000 USD daha gönderin" diyorlar?
Cevap: Klasik dolandırıcılık. GÖNDERMEYİN.
Açıklama:
- Gümrük ücreti alıcıdan istenirse, ithalat şirketine ödenir
- Doğrudan satıcıya gönderilmez
- Resmi fatura olmadan ödeme yapılmaz
Soru: Bir şirkete SWIFT yaptım, "ara banka masrafı çok yüksek çıktı, 10,000 USD daha gönderin" diyorlar?
Cevap: Dolandırıcılık sinyali. GÖNDERMEYİN.
Açıklama:
- Ara banka masrafı 10-50 USD civarıdır
- 10,000 USD hiçbir zaman olmaz
- Masraflar önceden bellidir
- SWIFT dekontunuzu isteyin, kontrol edin
Soru: İnternette tanıştım, "seni görmeye geleceğim ama uçak bileti parası lazım" diyor?
Cevap: %100 dolandırıcılık. GÖNDERMEYİN.
Açıklama:
- Klasik romantik dolandırıcılık
- Kişi asla gelmeyecek
- Para gidecek, ilişki bitecek
- Binlerce benzer olay var
En Önemli Hatırlatma
"SWIFT güvenlidir ama insanlar hata yapar. Bir dakikalık kontrol, bir yıllık pişmanlıktan iyidir. Şüpheniz varsa GÖNDERMEYİN. Para gitti mi geri gelmez."
Unutmayın: Dolandırıcılar profesyoneldir, siz amatörsünüz. Onlar her gün bunu yapıyor, siz belki hayatınızda bir kez. Bu yüzden ekstra dikkatli olun, acele etmeyin ve şüphelenmeyi öğrenin.
Güvenli transferler dileriz! 🔒
Ek Güvenlik Kontrol Listeleri
Şirket Doğrulama Kontrol Listesi
Bir şirkete para göndermeden önce:
- Ticaret sicil kaydı var mı?
- Vergi levhası doğru mu?
- Fiziksel ofisi var mı? (Google Maps'te bakın)
- Telefon numarası gerçek mi?
- Web sitesi profesyonel mi?
- Domain ne zaman kayıt edilmiş? (who.is)
- Google'da şirket adı + "scam" aradınız mı?
- Sosyal medya hesapları aktif mi?
- Müşteri yorumları var mı? (Trustpilot, Google Reviews)
- Referans verebilir mi?
- LinkedIn'de çalışanları görünüyor mu?
- Başka müşterilerle konuştunuz mu?
12 sorudan en az 10'una EVET diyemiyorsanız → Riskli
E-posta Güvenlik Kontrol Listesi
E-posta aldığınızda:
- Gönderen adresi resmi mi? (@company.com)
- Domain adı doğru mu? (cornpany değil company)
- İmla ve gramer doğru mu?
- Resmi logo ve imza var mı?
- Link varsa URL'sini kontrol ettiniz mi? (mouse ile üzerine gelin)
- Acelecilik yapılıyor mu? ("Hemen gönderin!")
- Kişisel bilgi isteniyor mu?
- Ek dosya var mı? (açmayın!)
- Daha önce bu kişiden mesaj almış mıydınız?
- SPF/DKIM kontrolü geçiyor mu? (e-posta header)
Tek bir şüpheli nokta bile varsa → Telefon ile teyit edin
Ödeme Öncesi Son Kontrol Listesi
SWIFT gönder butonuna basmadan önce:
- Alıcıyı gerçekten tanıyorum
- Yüz yüze veya video call yaptık
- SWIFT kodunu telefonla teyit ettim
- IBAN doğru
- İsim bankadaki kayıtla aynı
- Sözleşme imzaladık
- Fatura/belge aldım
- Şirketi araştırdım
- Acele ettirilmiyorum
- Çok iyi bir teklif değil (şüpheli olmaz)
- Ailem/arkadaşlarım bilgi sahibi
- Kaybedersem büyük sorun olmaz
- Test transferi yaptım (büyük tutarlarda)
- Tüm belgeleri sakladım
- Referans numarasını not edeceğim
15 sorudan en az 12'sine EVET diyemiyorsanız → GÖNDERMEYIN
Acil Durum Rehberi
Para Gönderdiniz ve Hemen Pişman Oldunuz?
İlk 5 dakika:
- PANİK YAPMAYIN - Sakin kalın
- HEMEN BANKANIZI ARAYIN - Her saniye değerli
- "SWIFT işlemimi durdurun" deyin - Net olun
- Referans numarasını verin - Hazır olun
- Yazılı talep gönderin - E-posta ile de bildirin
İlk 1 saat:
- Şubeye gidin (mümkünse)
- Resmi iptal talebi yazın
- Tüm belgeleri gösterin
- Yetkiliyle konuşun
İlk 24 saat:
- Polise gidin (siber suçlar)
- Savcılığa şikayet
- Alıcı bankayı arayın/yazın
- Avukat tutmayı düşünün
Dolandırıcılık Fark Ettiniz?
Hemen yapılacaklar:
- Tüm iletişimi kesin
- E-posta engelle
- Telefon numarasını engelle
- Sosyal medyadan sil
- Belgeleri kaydedin
- Ekran görüntüleri alın
- E-postaları PDF olarak kaydedin
- Chat loglarını saklayın
- Telefon kayıtları (varsa)
- Bankanızı bilgilendirin
- Durumu açıklayın
- Gelecek işlemleri engelleyin
- Hesap güvenliğini artırın
- Resmi makamlar
- Polis (siber suçlar)
- Savcılık
- MASAK (büyük tutarlarda)
- Yakınlarınızı uyarın
- Aynı dolandırıcı onları da hedefleyebilir
- Sosyal çevrenizi bilgilendirin
Şüpheleniyorsanız Ama Emin Değilseniz?
Bu soruları kendinize sorun:
- Bu çok mu iyi bir teklif?
- Acele ettiriliyorum muyum?
- Önce para istiyor, sonra hizmet mi veriyor?
- Telefon görüşmesinden kaçınıyor mu?
- Belgeler profesyonel görünmüyor mu?
- Google'da kötü yorumlar var mı?
- İçgüdüm "hayır" diyor mu?
En az 3'üne EVET ise → Büyük ihtimalle dolandırıcılık
Yapılacaklar:
- Bağımsız araştırma yapın
- Uzman görüşü alın
- Aile/arkadaşlara danışın
- Bir gece bekleyin, düşünün
- Küçük test tutarı gönderin (sadece kaybedebileceğiniz)
Yasal Haklarınız
Türkiye'de Tüketici Hakları
Bankalarla ilgili:
- Yanlış bilgi verilmesi
- Ücret uygunsuzluğu
- Gecikme
- İşlem hatası
Başvuru yerleri:
- Önce bankaya: Şikayet birimi
- Tüketici hakem heyeti: 10,000 TL'ye kadar
- Mahkeme: Daha büyük tutarlar
Dolandırıcılıkta Yasal Süreç
Suç duyurusu:
- Dolandırıcılık suçu (TCK 157-158)
- Bilişim suçları (TCK 243-245)
- Sahtekarlık (TCK 204-207)
Ceza:
- Dolandırıcılık: 1-5 yıl hapis
- Nitelikli dolandırıcılık: 3-10 yıl
- Para cezası
Hukuki süreç:
- Savcılığa şikayet
- İfade verme
- Soruşturma süreci
- Dava (varsa)
- Karar
Gerçekçi beklenti:
- Süreç 1-3 yıl sürebilir
- Para geri gelme ihtimali düşük
- Failin yakalanması zor (özellikle yurt dışı)
- Ama mutlaka şikayet edin (başkaları korunsun)
Öğrenilen Dersler
Dolandırılan İnsanların Tavsiyeleri
Gerçek mağdurlar ne diyor:
"Çok acele ettim. Bir gece bekleseydim fark ederdim."
"Ailem 'saçma' dedi ama dinlemedim. Keşke dinleseydim."
"Çok iyi bir fiyattı. Gerçek olamayacak kadar iyiydi."
"Sadece 100 USD test etseydim, 10,000 USD kaybetmezdim."
"Telefon etmek istemedim, utandım. Şimdi paramı kaybettim."
"Google'da 2 dakika aratsaydım, başkalarının şikayetini görürdüm."
En Sık Yapılan Hatalar
- Acele etmek - %80 vakaların nedeni
- Araştırma yapmamak - Google'da arama bile yeterdi
- İçgüdüleri görmezden gelmek - Şüpheleniyordum ama gönderdim
- Kimseye danışmamak - Utanç yüzünden gizledim
- Çok iyi teklife inanmak - Gerçek olamayacak kadar iyiydi
- Test etmemek - Direkt büyük tutar gönderdim
- Belge istememek - Sözleşme imzalamadım
- Telefon teyidi yapmamak - Sadece e-postaya güvendim
Dolandırılmamak İçin Temel Kural
"Eğer şüpheleniyorsanız, GÖNDERMEYİN."
Basit ama etkili. Şüphe uyarı sinyalidir. Dinleyin.
Son Sözler
Güvenli SWIFT Kullanımının Özeti
3 Altın Kural:
- Doğrula - Her bilgiyi iki kez
- Bekle - Acele etme
- Şüphelen - İçgüdüne güven
5 Asla:
- Asla tanımadığınız kişiye büyük tutar göndermeyin
- Asla acele edin
- Asla sadece e-postaya güvenmeyin
- Asla çok iyi tekliflere körü körüne inanmayın
- Asla test etmeden büyük tutar göndermeyin
10 Her Zaman:
- Her zaman telefon ile teyit edin
- Her zaman araştırma yapın
- Her zaman sözleşme imzalayın
- Her zaman belge isteyin
- Her zaman dekont saklayın
- Her zaman küçük test yapın
- Her zaman aile/arkadaşa danışın
- Her zaman şüphe edin
- Her zaman yazılı kayıt tutun
- Her zaman resmi kanalları kullanın
Final Mesajı
SWIFT güvenli bir sistemdir. Dolandırıcılıkların %99'u sistem hatası değil, insan hatasıdır.
Dolandırıcılar çok profesyoneldir:
- Psikoloji bilirler
- İnsanları okurlar
- Duygusal oynarlar
- Acele ettirirler
- Güven verirler
Sizin tek silahınız: Dikkat, şüphe ve sabır.
Bir dakika duraklayıp düşünmek, bir yıl pişman olmaktan iyidir.
Unutmayın:
- Para gitti mi geri gelmez
- Dolandırıcıyı bulamazsınız
- Mahkeme yıllarca sürer
- Stres çok büyük
O yüzden:
- Dikkatli olun
- Şüphelenin
- Araştırın
- Danışın
- Ve şüpheniz varsa GÖNDERMEYİN
Yardım Hatları - Hızlı Erişim
ACİL:
- Polis: 155
- Siber Suçlar: egm.gov.tr/siber-suclari-bildir
Banka:
- Kendi bankanızın müşteri hizmetleri
Şikayet:
- Tüketici hakem heyeti: tuketicihakemligi.gov.tr
- Türkiye Bankalar Birliği: tbb.org.tr
Dolandırıcılık kontrol:
- scamadviser.com
- trustpilot.com
- Google: [şirket adı] + "scam"
Bu rehberi okudunuz. Artık bilinçlisiniz. Güvende kalın! 🛡️